Платата на главниот готвач е до 4.000 евра
Сезоната е пред самиот почеток, туристите веќе полека пристигнуваат, а првиот голем бран се очекува во следните денови поради претстојниот празник. Според проценките оваа сезона по посетеност би можела да биде рекордна. Но, се јавува еден проблем – работната сила е се помала и помала, особено локалната, па голем број работодавачи се принудени да увезуваат странски работници, од кои годинава би требало да има рекорден број и во Хрватска.
Портерите и чистачките во хотелите работат за минимална плата
Ги истражувавме огласите за вработувања во туризмот за оваа сезона. Едноставно – работодавците бараат работници од сите области – од камери, готвачи, келнери, портири, рецепционери, шанкери, чистачки, а голем број од нив, судејќи според информациите на огласите, треба веднаш да почнат со работа.
Во моментов на веб-страницата на Заводот за вработување има 1.008 активни огласи за келнери и 795 за готвачи, од кои најголем дел бараат работа во туристичката сезона. Што се однесува до платите, тие варираат од работодавач до работодавач.
Сепак, дознаваме дека најголем проблем се синџирите на хотели, кои како конкуренција во понудата на повисоки плати им се наметнуваат на малите приватни претприемачи, пред се изнајмувачите на станови, кои нудат многу повисоки плати за работата на собарка.
„Најтешкиот случај е на југот на Далмација, каде што има огромна концентрација на приватни станови чии сопственици се трудат да бидат конкурентни во споредба со хотелите и по правило нудат повисоки плати за собарките за нивно одржување. Ова е причината зошто повеќето слугинки избираат да работат во станови. Платата на собарка во хотел е околу 730 евра и нормално е работничките да се незадоволни од таква плата, особено во оваа ера на инфлација“, ни вели Едуард Андриќ, претседател на Хрватскиот туристички сојуз.
Андриќ вели дека од резервациите е очигледно дека Хрватска годинава ќе има рекордна посетеност, но дека оваа сезона ќе биде и сезона со најголем проблем за наоѓање работна сила досега. Тој вели дека со синџирите на хотели се уште имаат проблем со договарањето на платите за сезонските работници.
„Колективниот договор на синџирите хотели во принцип е добар бидејќи преку него успеавме да задржиме повисока плата за 0,5 отсто за секоја година стаж, реални трошоци за превоз, јубилејни награди за вкупна услуга, три месеци боледување и обврска на работодавачот. да му исплати на работничката солидарна помош.
Во тој дел колективниот договор е добар, но проблем е елаборирањето на сложеноста на работните места за кои се склучуваат договори за минимални плати, на пример, на вратарите и чистачите. Нивните просечни плати според колективниот договор се минимални и изнесуваат 700 евра бруто.
Во хотелскиот сектор има посилни хотелски синџири како Валамара, Маистра, Лукшиќ Груп и Блусун Хотел, но има разлики од хотел до хотел. По правило, просечните плати во синџирите на хотели се врзани за платите на келнерите, кои во просек изнесуваат 850 евра месечно. Платите на келнерите во хотелите се движат од 730 до 1200 евра.
Обезбедено е сезонско сместување и оброци. Инаку, во однос на сместувањето, направивме голем исчекор бидејќи некои хотели изградија дополнителни капацитети за сместување на нивните работници. По правило се даваат три оброци и на работниците им се плаќа за патувањето. Тие добиваат и стимулации бидејќи работодавачите поради претходни лоши искуства се плашат дека работникот ќе ја напушти работата поради незадоволство од работното место“, вели тој.
Огромната побарувачка за работници, платите и условите варираат од работодавач до работодавач
Баравме огласи и на страницата Моја работа. Ги има илјадници, а побарувачката за келнери, готвачи и друг персонал во туризмот е исто така исклучително голема. Покрај условите што ги бараат и нудат, некои компании објавија и плати за своите идни вработени.
Така, за готвач во ресторан во Стари Град на Хвар, нудат нето плата од 1.065 евра за шест до седум часа дневно, шест дена во неделата. Тие нудат сместување за вработените во двокреветни хотелски соби, три топли оброци и платени патни трошоци. Покрај редовната плата, нудат и бонуси за посебни работни резултати и награда од 650 евра за работниците кои ќе одлучат да се вратат следната сезона.
Во Пореч и Ровињ отворено е работно место за домаќин на кампот, кое опфаќа задачи за прифаќање гости, наплата и издавање фактури, работа за прием, чистење на мобилни домови и нивно одржување, за плата од 915 евра нето со уплата на топол оброк и платена прекувремена работа.
Во Фунтана, според огласот на страницата Моја работа, за работата менаџер на бар на плажа се подготвени да платат од 1.800 до дури 2.600 евра. Описот на работното место, меѓу другото, вклучува и планирање, организирање и надзор на работата на целокупниот персонал, па така еден од задолжителните услови за вработување е искуството од раководење со голем број вработени.
На сајтот најдовме и оглас за перална на определено време во Дубровник, кој вклучува сортирање, перење, пеглање, виткање алишта, постелнина и постелнина за ресторани и за плата од 750 евра бруто.
Рестораторите се жалат дека сместувањето за работниците е прескапо, па се обидуваат да ангажираат локални работници, но ги има се помалку
Дора Драгиќ Цвитковиќ од Јелса вели дека пред еден ден објавила оглас во Заводот за вработување келнери и дека никој од потенцијалните вработени не се пријавиле кај него. Таа истакнува дека во огласот понудила „прилично интересна плата со оглед на тоа што сака да вработува луѓе од Хвар за да не мора да им обезбедува сместување“.
„Денес секој ја пренамени својата гаража во стан и нема сместување. Се надевам дека данокот на приватните изнајмувачи ќе има некакво влијание и веќе ништо нема да се изнајмува и тоа без никаква категоризација и плаќање данок“, вели Дора.
Таа ни нагласи дека преку разговори со колегите секојдневно слуша за проблемот со вработувањето на сезонските работници, особено домашните.
„Ни недостигаат уште еден или двајца вработени за да го комплетираме тимот за претстојната сезона. Со оглед на тоа што кај нас доаѓаат работници кои работеле во претходните години, ситуацијата не е критична за нас, но слушам од други дека е за нив. Нема повеќе работници на пазарите во Србија, БиХ и Црна Гора.
„Да не зборуваме за домашните работници. Да немав девојка од Хвар која веќе четврта година работи во нашиот ресторан, немаше да имам домашна помошничка. Има недостиг од сместување, работна сила…
Ни се случи туризмот и немаме друг избор освен да ги кренеме платите до небо. Читав статија дека доктор има фонд од 2700 часа и најверојатно земал плата од 3000 евра за тие часови. Нашиот главен готвач нема ни да зборува за таа плата“, ни вели тој.
Платата на главниот готвач е до 4.000 евра
Таа вели дека во нејзиниот ресторан главниот готвач има плата од 4.000 евра, а помошникот 2.000 евра.Најмногу вработува работници од Србија кои сочинуваат дури 95 отсто од работната сила во нејзините капацитети, додека останатите се од Босна и Црна Гора и само тројца работници од Хрватска.
„Вработуваме готвачи, чистачки, помошен персонал… во сезоната сме 20. Платите се огромни. Нашите келнери имаат плата од 1400 евра месечно, а понекогаш и повеќе. Во просек работат по 10 часа дневно и имаат слободен ден во неделата. Лани нашиот главен готвач имаше плата од четири илјади евра“, ни изјави Дора.
Тој ангажира сезонски работници од средината на мај до крајот на септември и им обезбедува сместување, за кое вели дека е исклучително скапо. Нема слугинка, туку сама ги подготвува становите. Нејзе и помага девојка која е и нејзина дадилка и работи кај неа во текот на целата година.
Еден ресторант од Шибеник ни рече дека во однос на работната сила во сезоната горе-долу се полни и дека му недостигаат уште двајца работници.
„Од трите капацитети што ги имам, два работат во текот на годината, така што вработувам работници преку целата година. Условите и платите се во ред, бидејќи да не беа работниците немаше да останат на работа цела година, а особено сезоната“, вели тој.
Ни кажа дека преку бонуси неговите келнери можат да заработат плата до 1.300 евра месечно во текот на сезоната, а 1.000 евра во текот на зимата. Работата вклучува два слободни дена во десет дена. Посочува дека за него е голем плус што ги има сите локални работници, бидејќи во спротивно би имал големи проблеми со наоѓање и плаќање сместување за работници од увоз.
