Една од најпознатите банкноти на поранешна Југославија, вредна 20.000 динари, е издадена во 1987 година и на неа има лик на рудар, кој го паметат сите што се сеќаваат на СФРЈ. Повеќето луѓе мислат дека тоа е најпознатиот југословенски рудар, напаѓач и херој на социјалистичкото дело Алија Сиротановиќ, но прашањето е - дали навистина е тој?
Банкнотата од 20.000 динари со ликот на рудар е издадена три години пред распадот на Југославија и го носи датумот 01.05.1987 година. Пуштенa е во оптек во септември истата година, а повлеченa е дури на 31 декември 1991 година. Тоа е единствената банкнота на социјалистичка Југославија со номинална вредност од 20.000 динари.
Автори на оваа банкнота се Драгиша Андриќ, Нусрет Хрвановиќ и Душан Матиќ, а е испечатена во Институтот за производство на банкноти во Белград. Димензиите на банкнотата се 169 на 77 милиметри, а како заштитни елементи имала специјална хартија, заштитен конец и воден печат. На банкнотата преовладува кафеава боја.
Како изгледа банкнотата
На лицето на банкнотата има фигура на рудар во средна возраст, дело на уметникот Нусрет Хрвановиќ, додека во централниот дел е грбот на СФРЈ, износот и натписите. Во десниот дел од лицето на банкнотата има поле за воден печат со ликот на рудар. Серискиот број се наоѓа на долниот дел од банкнотата, на две места. Во долниот дел од банкнотата се и потписите на авторот на уметничкото решение.
Во централниот дел на задната страна на банкнотата е прикажано тркало за копање, инаку дел од ротационен багер што се користи во површинските јами за ископување. Исто така, на реверсот има натпис СФРЈ и ознака со голема деноминација. Имињата на југословенските републики се поставени вертикално и напишани на латиница и кирилица.
Алија Сиротановиќ или не?
Урбаната легенда вели дека фигурата на банкнотата всушност го прикажува Алија Сиротановиќ, најпознатиот југословенски рудар, напаѓач и носител на Херојот на социјалистичкиот труд. Сиротановиќ беше еден вид национален херој во поранешна Југославија, бидејќи во 1947 година го собори светскиот рекорд во ископ на јаглен и со тоа го надмина советскиот рудар Стаханов. Кога, наводно, Јосип Броз Тито, тогашниот претседател на Југославија, го прашал дали има желба, Сиротановиќ одговорил дека сака само поголема лопата. Без разлика на урбаната легенда, многу е сомнително дали на банкнотата е прикажан Алија Сиротановиќ.
Ако се спореди ликот на Алија Сиротановиќ од неговите помлади денови, кога имал приближно иста возраст со рударот на банкнотата, брзо доаѓаме до заклучок дека се работи за две различни личности.
Сиротановиќ имал специфични, поостри црти на лицето, додека ликот на банкнотата има позаоблени црти. На ист начин, Сиротановиќ имал специфични мустаќи „чарличаплин“, додека рударот на банкнотата ги нема. Има само една сличност ако се спореди бистата на Алија Сиротановиќ и рударот на банкнотата - тие делат рударски шлем со вградена светилка. Можеби затоа луѓето мислат дека ова е Сиротановиќ, иако огромното мнозинство од нив не ни знаат како тој всушност изгледал.
Во секој случај, оваа бројка на банкнотата можеби е уште еден Алија, но Сиротановиќ дефинитивно не е.
