Уште еден понеделник. Дали сте расположени и исцрпени наутро? На овој проблем најмногу се жалат студентите и вработените кои имаат петдневна работна недела. Враќањето на работа по викендот може да ги изнервира, да ги депримира и да изгледа како обврска, особено ако се незадоволни.
Но, за некои луѓе почетокот на работната недела е повеќе од мала иритација. Тоа може да биде поттик за значителен пад на расположението.
,,Monday blues“ е термин кој опишува збир на негативни симптоми кои се јавуваат на почетокот на работната недела.
Што е Monday blues?
Тоа не е медицински термин и не опишува специфична дијагностичка состојба. Како таков, го нема во Дијагностичкиот и статистички прирачник за ментални нарушувања.
Студија од 2020 година ја истражуваше емоционалната благосостојба на работниците во понеделник. Истражувачите прашаа дали луѓето се чувствуваат одморени и закрепнати по викендот. Резултатите покажале дека на почетокот, во споредба со крајот на неделата, вработените пријавиле: пониско ниво на задоволство од работата и повисоко ниво на стрес на работа.
Кои се причините?
Постојат многу потенцијални причини за понеделнички блуз, но еве неколку вообичаени причини:
Незадоволство од работата или исцрпеност
Ако постојано се плашите да се вратите на работа и кажете дека „живеете за викенд“, можеби е добра идеја да ја погледнете одблизу вашата моментална позиција.
Дури и работата што ја сакате може да ве натера да се чувствувате т.н исцрпеност, ако превземете премногу или се соочувате со стресни фактори кои се надвор од ваша контрола, пишува Psychcentral.
Повторното оценување на вашата позиција не мора да значи драстична промена во кариерата или дури и барање нова работа во вашата област. Може да биде доволно прилагодување на вашите тековни обврски или работно време.
Когнитивни нарушувања
Когнитивната дисторзија е претерана, типично штетна шема на размислување што влијае на нечии погледи на светот. Примери се следните:
- катастрофалното размислување значи дека го претпоставувате најлошото
- прекумерна генерализација: примена на исходот од една ситуација во сите ситуации
- црно-бело размислување: исто така наречено размислување сè или ништо, размислувате за крајности и не можете да го видите помеѓу
- претпоставувајќи го најлошото за неделата што претстои или вашиот перформанс на работа воопшто
Лоши навики за викенд
Природно е да сакате да се опуштите за време на викендот, особено ако вашата работна недела е напорна. Но, вашите активности во сабота и недела, дури и оние што изгледаат релаксирачки, можат да имаат влијание врз вашето расположение во понеделник.
На пример, општо земено е добра идеја да спиете за време на викендот. Меѓутоа, ако вашата рутина за спиење за викенд изгледа радикално поинаква од вашата рутина од понеделник до петок, истражувањата велат дека тоа може да го наруши внатрешниот ритам на вашето тело.
Пиењето алкохол за време на викендот може да доведе до мамурлак и лесно да влијае на вашето расположение во понеделник наутро.
Кои се симптомите?
Симптомите што ги предизвикува понеделникот и новата работна недела кај некои луѓе се преклопуваат со симптомите на депресија, анксиозни нарушувања и нарушувања на приспособувањето:
- тага
- летаргија или замор
- чувство на вознемиреност
- постојани грижи за претстојната недела
- општо чувство на страв или непријатност
- промени во апетитот
- проблем со спиењето
- мускулна напнатост
- главоболка
Кои се опциите за третман?
Бидејќи „Monday Blues“ не е клиничка дијагноза, нема специфични третмани. Психотерапијата може да биде одличен начин да започнете да ги откривате причините за лошото расположение.
На пример, ако искусите прекумерна грижа или негативни мисли за неделата што следи, когнитивната бихејвиорална терапија (КБТ) може да ви помогне да ги идентификувате и промените овие когнитивни обрасци.
Интерперсоналната психотерапија (ИПТ) е друга опција. Се фокусира на третман на симптоми на депресија кои се јавуваат поради одреден животен настан или ситуација. IPT може да биде особено корисен ако одредени врски придонесуваат за вашиот стрес.
Начини да ја победите понеделничката депресија
Ако вашето понеделничко расположение е тешко да се подигне, има многу стратегии за самопомош што можете да ги испробате дома. Еве неколку идеи:
Вежбање: Поминувањето неколку минути за пишување на вашите грижи за неделата што претстои може да им помогне да им дадете перспектива. Може да се обидете да запишете и некои активности кои би ги направиле во текот на неделата за да решите се што ве загрижува. Дневникот има многу придобивки за менталното здравје.
Медитација: Кога сте вознемирени или тажни, медитацијата може да биде одличен начин да си дадете ментална пауза. Можете да го практикувате во недела навечер како превентивна мерка за подобрување на расположението и подобар сон.
Вежба: За некои луѓе, закажувањето на вежбање во понеделник наутро може да биде ефикасен начин да се избегне лошото расположение. Докажано е дека вежбањето ги намалува симптомите на анксиозност, депресија и многу други состојби на менталното здравје, а исто така е начин да се одвлечете од какви било негативни мисли.
Закажете нешто забавно во работните денови: Наместо да ги закажувате сите ваши дружења за викенд, можете да се обидете да планирате забавна активност во понеделник, како на пример да одите на прошетка со пријател за време на паузата за ручек или после работа. Да имате на што да се радувате понекогаш може да биде доволно за да ја промените вашата перцепција за денот.
