Почнувајќи од пролетта 2024 година, Грција ќе имплементира нов систем за регулирање на уредените плажи и обезбедување јавен пристап. Според новиот закон, најмалку 50% од површината на плажата ќе мора да остане достапна за јавноста – значи, без приватни лежалки.
Приказната за плажите преполни со лежалки и апсурдните услови на угостителите изгледа ќе заврши со новиот закон и – барем во Грција – веќе нема да има плажа каде што не можете да фрлите пешкир и да се сместите под вашиот чадор.
Министерството за национална економија и финансии на Грција воведе нов закон за регулирање на плажите и крајбрежниот јавен имот во Грција, според кој површината што се издава повеќе не може да надминува 50% од вкупната површина на плажата. Процентот дополнително се намалува за областите означени со „Natura 2000“.
Новиот систем има за цел да го реши прашањето за приватно окупирање на јавните плажи. Грчкиот устав го признава крајбрежјето на земјата како јавно добро, обезбедувајќи им на граѓаните неограничен пристап во секое време.
Посебно, новиот закон ги нагласува аспектите како што се чистење на плажите, обезбедување услуги, пристап до објекти и присуство на спасители, забележува Real Greek Experiences и ги наведува клучните точки.
Онлајн тендери за концесии за плажи
Со воведување на онлајн тендер за концесии за плажи, идејата е да се подобри транспарентноста, да се забрзаат процесите и да се воспостават стандардизирани договори за концесија. Договорите за концесија ќе ја прецизираат точната доделена површина, одговорностите на изведувачот, времетраењето на закупот и висината на закупот.
Оние кои ќе поминат добиваат привремена дозвола да работат сезонски бизнис на плажа во одобрената област, која вклучува поставување чадори и лежалки. Времетраењето на секој договор за лиценца ќе биде до 3 години.
Плажите во Грција означени како „високо заштитени“
Според новиот закон, одредени плажи во Грција ќе бидат класифицирани како „високо заштитени“. За да може плажата да биде вклучена во таа категорија, таа мора да исполнува одредени критериуми – на пример, мора да биде заштитено живеалиште за ретки видови флора и фауна или да биде означено како клучно подрачје за биолошка разновидност. На тие плажи строго ќе биде забрането поставување чадори и лежалки.
Бесплатен пристап до плажите во Грција
Новиот закон воведува ограничувања за концесии за плажи, ограничувајќи ја договорената површина на максимум 500 м2, односно не повеќе од 50% од вкупната површина на плажата. На пример, ако плажата е 10.000 м2, најмалку 5.000 м2 мора да останат слободни. Што се однесува до чадорите и лежалките, тие можат да покријат до 60% од одобрената површина, што е намалено на 30% во областите „Natura“.
Од концесионерите се бара да исполнуваат различни обврски, меѓу кои редовно чистење на плажите и поставување санитарна инфраструктура, а мора да ја отстранат опремата на крајот на летната сезона.
Граѓаните преку апликацијата ќе можат да пријават прекршоци
За следење на усогласеноста со законот, владата ќе спроведе две нови алатки. Новата дигитална апликација ќе им овозможи на граѓаните директно да пријават прекршоци, а ситуацијата ќе се следи преку дронови и сателитски снимки.
Прекршителите подлежат на парични казни.
На пример, за незаконско отворање бизнис на плажа или за надминување на границите на доделената површина, казната е четири пати поголема од цената на месечната изнајмување, а целата нелегално поставена опрема мора да се отстрани во рок од 48 часа.
Обврски на концесионерот
Според новиот закон, концесионерите мора да го исполнуваат следново:
- да се обезбеди непречен и безбеден јавен премин на плажата и брегот, давајќи им приоритет на потребите на поединците со предизвици за мобилност.
- да се ограничи зафаќањето на одобреното подрачје со чадори, лежалки и опрема за рекреација на максимум 60% (30% за областите Натура) и одржување на слободна зона широка четири метри од брегот.
- плажата да биде секогаш чиста.
- јасно да се прикаже знак со информации за концесијата, вклучувајќи ги јавните и правата и обврските на концесионерот, со единствен QR код за секоја концесија.
- да се постават тушеви и соблекувални за јавна употреба.
- да се зачува еколошката рамнотежа на доделената површина.
- да се обезбеди присуство на спасители и поставување на патеки, освен ако тоа не е покриено од надлежната општина.
- да се отстрани мобилната опрема на крајот од секоја сезона, како и на крајот на концесијата и да се врати плажата во првобитната состојба.
Може да важат дополнителни обврски за концесионерите во зависност од конкретната плажа.
Постојни бизниси кои се во близина на плажите
Објектите во близина на плажите, како хотели или таверни, имаат можност да побараат концесија за плажа, но и да остават дел од просторот слободен за луѓето кои не се нивни гости – задолжителна е слободна зона широка 6 метри меѓу концесиите.
За овие случаи важи и регулативата со која се применува најмалку 50% од бесплатна плажа.
