Самиот термин „солстициум“ има латинско потекло и во превод значи „сонцестој“ или „запирање на сонцето“. Овој назив соодветно го опишува моментот кога Сонцето ја достигнува својата најниска точка на небото, по што симболично го започнува своето повторно „искачување“. За љубителите на светлината, ова е клучна пресвртна точка во годината, бидејќи веќе од утре деновите постепено ќе се продолжуваат, процес што ќе трае во континуитет сè до летниот солстициум во јуни.
Овој природен феномен е директен резултат на специфичното навалување на Земјината оска додека таа кружи околу Сонцето. Поради овој наклон, сончевата топлина и светлина не паѓаат рамномерно на планетата во текот на дванаесетте месеци. Токму за време на декемврискиот солстициум, северната половина на Земјата е најмногу навалена настрана од Сонцето, што резултира со минимална изложеност на сончеви зраци. Иако овој датум може благо да варира меѓу 20 и 23 декември, годинава астрономската зима официјално пристигнува на 21 декември.
Наспроти солстициумите, кои ги претставуваат екстремите во должината на денот и ноќта, астрономијата ги познава и рамнодениците или еквиноксите. За време на овие периоди во пролет и есен, Земјата е позиционирана така што двете хемисфери добиваат речиси идентична количина на светлина. Како што сугерира и латинското значење на зборот еквинокс – „еднаква ноќ“ – во овие денови светлината и темнината се во речиси совршена рамнотежа на целата планета.
Важно е да се напомене дека постои разлика во начинот на кој се дефинираат годишните времиња. Додека астрономскиот календар се води исклучиво според движењето на Земјата во вселената, метеоролозите применуваат поинаков пристап заснован на температурните циклуси. За метеоролошката наука, зимата е веќе започната на први декември и секогаш трае точно три месеци, што овозможува полесна статистичка обработка на податоците за временските услови.
Низ историјата, овој ден имал огромно значење за многу цивилизации. Денес, спомениците како Стоунхенџ остануваат како сведоштво за древната човечка опсесија со движењето на Сонцето, потсетувајќи нè дека зимскиот солстициум отсекогаш се сметал за симбол на повторното раѓање на светлината.