Со цел да им се олесни патот до германско државјанство на странците, владејачката коалиција составена од социјалдемократите, зелените и либералите во сојузниот парламент го претстави предлогот за нов Закон за државјанство, со кој би се промениле постоечките строги услови, пишува Дојче веле.
ДВ потсетува дека Германија е една од ретките западни земји која се уште инсистира на правилото дека странците кои сакаат германско државјанство мора да се откажат од старото, а владејачката коалиција има намера да го укине со нов предлог-закон.
Германија е земја на имигранти. Според официјалните податоци, повеќе од четвртина од граѓаните имаат мигрантско потекло, а дури и повеќе од една третина од децата на возраст под 14 години.
Околу 13,5 милиони луѓе или околу 16 отсто од населението на Германија немаат германско државјанство, додека кога станува збор за натурализацијата, односно доделувањето државјанство на странци, Германија е меѓу последните во Европа. Во Шведска во 2021 година на секои 100 странци се доделувале десет државјанства, а во Холандија 5,4, во Германија лани квотата била 1,2 отсто.
Двојното државјанство како право
Најголемата пречка на патот до германското државјанство досега беше одредбата со која генерално се инсистира на принципот на едно државјанство, вели Јули Шефер, адвокатка специјализирана за овие прашања. „Она што првенствено ги спречува потомците на поранешните гастарбајтери, да речеме од Турција или земјите од Западен Балкан, да добијат германско државјанство е условот да се откажат од претходното државјанство. Германија е една од ретките западни земји кои сè уште инсистираат на тоа“, додаде таа.
Нацртот на новиот закон предвидува откажувањето од претходното државјанство повеќе да не е услов за стекнување германско и во исто време го скратува потребниот континуиран правен престој во земјата од осум на пет години – како што е случај во повеќето европски земји, објаснуваат. германскиот адвокат.
Истовремено, многу е важно што новиот закон ќе воведе некаква автоматизација. „Двојното државјанство е формулирано како основно право. Тоа значи дека, кога ќе се исполнат другите услови, надлежните служби мора да го натурализираат барателот, односно повеќе да немаат простор за маневрирање“, нагласува таа.
Сегашниот закон предвидува двојно државјанство само како исклучок од правилото. Ова е првенствено резервирано за граѓаните на ЕУ кои без проблем можат да имаат две државјанства. А, по долга процедура, се доделува и на оние кои доаѓаат од земји кои не ги ослободуваат своите граѓани од државјанство – или затоа што не сакаат, или затоа што таму не е законски предвидено. Такви земји се, на пример, Сирија, Јужноафриканската Република, Авганистан, Алжир или Иран.
Законот е стар повеќе од сто години
Сегашните одредби во Законот за државјанство во голема мера потекнуваат од Законот за припадност на империјата и државата од 1913 година, кој едноставно беше донесен во повоена Германија. Дури во 2000 година зборот „империја“ беше исфрлен од името на законот. Овој закон се заснова на принципот на потекло и национална хомогеност (Volksnation): лице кое е германски државјанин, значи Германец, не може да биде нешто друго во исто време. Причината беше наведена дека граѓанинот може да биде лојален само на една држава.
Тој аргумент против двојното државјанство и денес го користат противниците на реформата. Тие тврдат дека двојното државјанство води до внатрешен конфликт на лојалност и дека луѓето кои сакаат германско државјанство треба да направат јасен избор. Тие велат дека германското државјанство има посебно значење и симболика и стравуваат дека премногу дарежлива политика на двојно државјанство може да доведе до тоа луѓето да стекнат државјанство од чисто практични причини, без вистинска врска со Германија. Покрај тоа, тие се плашат дека лице со двојно државјанство може, доколку треба, да ги избегне германските закони повикувајќи се на неговото второ државјанство и статусот на странец.
За адвокатот тоа се застарени верувања „кои не се многу променети во последните сто години“. Дополнително, како што нагласува, „во Германија, како и во другите европски земји, веќе е практика лицата со двојно државјанство кои живеат во земјата да се третираат како Германци. Тоа значи дека не постои можност некој од двата света да избере само тоа што му одговара“.
Целта на реформата на Законот за државјанство е, од една страна, Германија да стане поатрактивна имиграциска земја за квалификувани работници. Таму Германија е во остра конкуренција со другите европски земји, како Франција, Холандија или Шведска, кои имаат поблаги критериуми и помалку пречки за доаѓање на квалификувана работна сила од странство.
Во исто време, стана јасно дека модерната и отворена политика за имиграција и интеграција е клучна за социјалната кохезија во Германија. Тие сакаат да поттикнат „побрза и подобра интеграција на странците во германското општество“, бидејќи „натурализацијата доаѓа на крајот од процесот на интеграција, па и оние кои поминале низ тој процес треба да можат да добијат државјанство. Ова ги вклучува сите законски права и обврски во Германија, вклучително и правото на глас на избори“, забележува адвокатот.
Полесни услови
Покрај потребната должина на легален престој во земјата, постојат и други услови за добивање германско државјанство. Еден од нив, кој останува непроменет во новиот предлог, е дека лицето не смее да биде законски осудено за кривично дело. Дополнително, сè уште ќе биде неопходно да се поседува сертификат за познавање на германскиот јазик, со тоа што претходно бараното напредно ниво на познавање Ц1 е сведено на пониско ниво, Б1, а се предвидуваат исклучоци за посебни случаи, кога само способноста за зборуваат најпотребно би било доволно.комуникации.
На ист начин е пропишана и обврската за полагање на таканаречениот „тест за натурализација“, кој покажува познавање на некои основни информации за Германија.
Стекнувањето двојно државјанство треба да им се олесни на странските студенти: ако најдат работа и почнат да работат веднаш по завршувањето на студиите. Притоа, времето на студирање исто така ќе се препознае како време поминато во Германија и ќе се смета на потребните пет години престој пред да се поднесе апликацијата.
Предлогот на новиот Закон за државјанство владејачката коалиција го презентираше во Бундестагот на крајот на мај, а се очекува предлогот наесен да биде доставен во редовна процедура.
