Светските економии се во голема неволја затоа што работниците почнаа масовно да даваат откази од нивните сегашни работни места, најмногу во продавниците и услужниот сектор.
Фактот што работниците почнаа да ги откажуваат договорите за работа во потрага по подобро вработување ја искомплицира и онака затегнатата ситуација во светската трговска мрежа, па менаџерите и работодавците мора да се справат со две кризи. Од една страна им станува сè потешко и поскапо да добијат средства за бизнис, а од друга страна работниците се селат на други работни места.
Феноменот е најраширен во САД, но се прошири и во остатокот од светот, иако не секаде на ист начин. Бројот на работници кои дале отказ се зголеми од 3,3 милиони месечно во април 2021 година на 4,3 милиони месечно во септември оваа година, што е историско ниво.
Според истражувањето на примерок од 6.000 работници во Велика Британија, дури 69 проценти од работниците планираат да бараат нова работа во следните неколку месеци и 24 отсто во следните три до шест месеци. Агенцијата за вработување што го спроведе истражувањето проценува дека во претходните години можеле да очекуваат 11 проценти од работниците да ја сменат работата. Од 7.500 анкетирани претприемачи во Германија, 66 отсто рекле дека не можат да најдат доволно квалификувани работници. Истражувањето на Мајкрософт 2020, на примерок од 30.000 работници, покажа дека 41 отсто од испитаниците планираат да дадат отказ.
Ситуацијата во Европа е многу помалку драматична отколку во САД бидејќи, по правило, има помалку осцилации во вработеноста/невработеноста и работниците се помалку мобилни. Во април 2020 година, поради пандемија и затворањето, стапката на невработеност во САД нагло скокна од 4 на 14 проценти, но брзо се врати на 5 отсто. Од друга страна, нема остар скок на невработеноста во ЕУ, но сепак е над 7 проценти повисока отколку во САД.
Аналитичарите на пазарот на труд главната причина ја гледаат во пандемијата и нејзините политики. Затворањата ги принудија луѓето да забават и да размислат за нивните кариери и животи.
Високиот раст на вработеноста по отворањето им даде можност да ги спроведат своите идеи за промена на кариерата. Со повеќе од 10 милиони слободни работни места – таа промена е релативно лесна. Покрај тоа, 2020 година беше година на големи заштеди. Бидејќи голем дел од работите беа затворени во поголемиот дел од годината, тогаш луѓето трошеа помалку, односно ги менуваа потрошувачките навики.
Рекордните нивоа на заштеди им овозможија да соберат доволно пари за да поминат одредено време пред да најдат нова работа и да можат воопшто да си дозволат да одат во потрага.
Американското биро за статистика на трудот објави податоци во октомври кои покажуваат раст на вработеноста во сите сектори освен јавниот. Просечната саатница порасна за 4,9% во последната година (на 30,96 долари), а бројот на работни часови неделно паѓа од 34,8 на 34,7 часа.
Работодавачите се во паника поради новонастанатата состојба и подобрите услови, се обидуваат да задржат работници и да привлечат нови.
Работниците ја користат новонастанатата ситуација не само за да ги подобрат условите за работа, туку и да постигнат подобар баланс помеѓу приватниот и работниот живот. Тоа особено им помогна на жените да зајакнат, на кои, според досегашните истражувања, рамнотежата меѓу приватниот и деловниот живот им е поважна отколку на мажите, и повеќе го вреднуваат слободното време, грижата за семејството и децата, хобијата и рекреацијата.
Податоците за САД покажуваат дека жените постигнале побрз раст на платите од мажите, 4,9 отсто во споредба со 3,4 отсто. Бенефиции имаа и оние кои смениле работа бидејќи платите им пораснале за 5,4 во однос на 2020 година, додека оние кои не смениле работа пораснале за 3,9 проценти. Платите на средните и нискоквалификуваните работници повеќе растеле отколку на високообразованите луѓе, а помладите работници имале поголем раст на платите од постарите.
Еден аспект на „масовните откази“ е и промената на деловната култура во однос на локацијата на работата, т.е. се повеќе компании дозволуваат вработените да бидат дислоцирани од канцеларија и да работат од дома. Ваквиот развој не ги погодува само работниците, туку и малите градови, кои не се наоѓаат во близина на големи деловни и индустриски центри. Луѓето се повеќе се враќаат да живеат во мали места, поттикнати од можноста за работа од далечина, но и помалите животни трошоци. Ако некој не мора, подобро е да не живее во скапи градски центри, а моменталната ситуација им овозможува на се повеќе луѓе да бираат и да изберат да работат од дома во оддалечен мал град со пониски трошоци.
