Додека Европа самоуверено зборува за „висок животен стандард“ и „социјална правда“, реалноста тивко удира по џебот. Според последните податоци, просечниот Американец денес има речиси двојно поголем расположлив доход од просечниот Европејц. Да, двојно. И да, ова не е американска пропаганда – ова се бројки што доаѓаат од меѓународни институции како ОЕЦД.
Во 2023 година, годишно просечниот расположлив доход во САД изнесувал 51.000 долари. Во Германија – 39.000. Во Велика Британија – 33.000. А што да кажеме за Италија (39.000), Франција (45.000), или земјите како Грција, Полска и Португалија кои едвај стигнуваат до една третина од американскиот просек? Македонија и остатокот од Балканот не се ни на мапата во оваа споредба.
Но Европа не сака да го слушне ова. Наративите се посилни од фактите: „ние имаме здравство“, „ние имаме платено породилно“, „ние имаме одмор со закон“. Да, сето тоа е точно. Но додека дебатираме за правата на трудот и глорифицираме стабилност, Америка забрзано се одвојува.
И не станува збор само за пари. САД доминираат во технологијата, иновациите, брзината на интернет, големината на домовите, пристапот до услуги. Американското домаќинство во просек живее во простор од 205 m², додека Британците живеат во 75, а Германците во 110 m². Американците имаат повеќе купатила, поголеми фрижидери, и почесто излегуваат во ресторани.
Причината е едноставна: вистината не ѝ одговара никому. Европската левица не сака да прифати дека нивниот модел на социјална држава повеќе не е одржлив. Американската левица не сака да признаe дека земјата оди добро, затоа што се фокусира на нееднаквост и системски расизам. Американската десница пак е убедена дека Америка пропаѓа, иако бројките велат спротивното. А европската десница… секако, за неа сè е вина на Брисел.
Во меѓувреме, обичниот човек губи – и во Европа, и на Балканот. Економските можности се сè помали, младите се иселуваат, платите стагнираат, а цените растат. А ние се тешиме со тоа што „во Америка нема платено породилно“.