Колку точно ќе скокнат пензиите, сè уште е нејасно. Нема ни гаранција дали ова зголемување ќе биде пресметано по некоја утврдена формула или пак ќе се оди на т.н. линеарен модел — сите исто, без оглед на висината на сегашната пензија. И баш тука се крши копјето меѓу оние што одлучуваат.
Владата и ресорното министерство се во завршна фаза на „пеглање“ на методологијата. Дилемата е голема и воопшто не е само техничка: дали да се продолжи со проверениот рецепт — корекција според растот на платите и инфлацијата, што е некој системски пат, или пак да се удоволи на барањата за рамно зголемување на сите, без разлика дали земаш 12.000 или 32.000 денари месечно.
Поддржувачите на првата варијанта велат: тоа е посоцијално, пореално, бидејќи ги зема предвид индивидуалните пензиски влогови и ја чува долгорочната стабилност на фондот. Од другата страна, пак, стојат здруженија на пензионери кои гласно тврдат дека најниските пензии сè уште недоволни за да се „крпи“ месецот и дека линеарното покачување е единствено чесно — за најсиромашните барем малку да здивнат.
Економистите тука ставаат прст на чело и предупредуваат: да, линеарното звучи убаво за на краток рок, ама може да ја дотера државата до ѕид. Зголемувањето на фискалниот товар, потенцијални дупки во пензискиот фонд… Тоа не се сценарија што некој сака да ги гледа.
А пензионерите? Тие си бараат свое: сигурност и некаква предвидливост. Им здосадија ад-хок покачувања што доаѓаат од денес за утре и што ја прават семејната математика уште потешка.
„Како да планираш, ако не знаеш ни колку ќе добиеш следниот месец…“ — тоа го слушаш речиси на секој агол.
Во секој случај, септември ќе донесе нова бројка на пензиските сметки. Но и нова (веројатно истрошена) дебата за тоа како Македонија ќе се справи со стареењето на населението и сè потешкиот товар што го трпи пензискиот систем. Останува само прашањето дали ова покачување ќе биде уште едно козметичко решение за да се смири јавноста или конечно ќе се зафати со нешто посуштинско… нешто што ќе остави трајна, системска промена.