Во долненските села, каде што планините се богати со печурки од видот вргањ, собирањето и продавањето на оваа ценета габа е еден од главните извори на приход за многу семејства.
Вргањот е една од најквалитетните и највкусните печурки, која во сушена форма достигнува цена и од 3.500 денари за килограм.
Според некои проценки, едно семејство во сезона може да заработи над 3000 евра само од печурките.
Еден од ветераните во оваа работа е пензионерот Војислав, кој секоја пролет и секоја есен се занимава со собирање и продавање на печурки вргањ, кои ги наоѓа во шумите околу неговото село.
Тој вели дека точно знае во кој дел од годината и на кое место никнуваат печурки, па само оди и ги собира, а не талка по планината како без компас.
„Јас собирам печурки уште од дете. Мојот татко ме научи како да ги препознавам и како да ги берам без да ги оштетам. Вргањот е мојата омилена печурка, бидејќи е многу вкусна и скапа. Јас ги берам само зрелите и здрави печурки, ги чистам од земјата, ги сечам на тенки кришки и ги сушам на сонцето. Потоа ги продавам на откупувачите од градовите или директно во фабрика. Имам повеќе работа и обврска, ама добивам скоро двојно повеќе пари”, раскажува Војислав.
Тој објаснува дека има денови кога заработува и над 100 евра, иако просекот, како што вели, е околу 2.000 денари во денот. Тој додава дека собирањето печурки не е лесна работа, бидејќи бара физичка издржливост, знаење и внимателност.
„Собирањето печурки е мојата страст и мојот начин на живот. Не може секој да собира печурки, бидејќи постојат и отровни видови кои се многу слични на вргањот. Човек треба да знае да ги препознава печурките. Јас можам од неколку метри да забележам дали печурката е отровна или не. Но, сепак, треба да се внимава, бидејќи печурките се храна за многу животни, како мечки, волци, лисици, јазовци и други. Затоа, секогаш треба да се носи свирка или некаков друг предмет за да се отераат животните ако се појават”, вели Војислав.
Собирањето печурки вргањ е традиција која се пренесува од генерација на генерација во долненските села.
Оваа активност не само што им обезбедува дополнителен приход на селаните, туку и им овозможува да уживаат во природата и да ја чуваат својата култура и идентитет.
