Сезонските работници посочуваат дека работеле по десет часа дневно и дека освен дневницата, немало платен оброк, ниту превоз.
Дневниците за берачите на овошје оваа сезона во Србија се малку повисоки од лани, сезонските работници на плантажите со јагоди би можеле да заработат од 3.000 до 4.000 динари за десет часа работа дневно, а на берачите на боровинки, чија сезона сега почнува, им се ветуваат повисоки плати.
Најголемата мистерија, пак, е поврзана со малината, бидејќи поради екстремно лошите временски услови за „црвеното злато“ не се знае колкав ќе биде родот, ниту пак колку сезонски работници би можеле да се платат за нејзино берење. И ова е главната мистерија за сезонските работници оваа година.
Според агенциите преку кои се ангажираат сезонски работници во земјоделството, споредено со овој период лани не недостига интерес, но обемот на ангажирање сезонски работници е нешто помал, поради две причини.
- Пред сè, затоа што обемот на работа кај работодавачите беше помал со оглед на тоа што неповолните временски услови го намалија приносот на речиси сите култури. И тогаш, бидејќи добар дел од расположливата работна сила од нашата земја, која се занимава со сезонски работни места, веќе е ангажирана на Јадранот, најмногу во угостителството, со оглед на добрите дневници. На поголемите плантажи, особено во Војводина, работеа или се уште се вработени најголем број сезонски работници од југот на Србија, од областа на Врање, Владичина Хан и Бујановац, а како и минатата година имавме регистрирано увезени сезонски работници од Романија, Македонија, Пакистан и Бангладеш. Работодавачите кои вработувале луѓе од локалните средини им исплаќале само дневници, додека оние кои доаѓале на работа од странство, покрај дневницата имале и сместување и оброци - резимираат агенциите, пишува Блиц.
Како што велат овоштарите од Мачва, дневниците за берачите на цреши и јагоди годинава биле од 3.000 до 4.000 динари, што е во просек за 500 динари повеќе од лани. Поради неуспехот на родот поради временските услови и ниските цени, особено јагодите по само 85 динари за килограм, повеќето велат дека нивните пари „буквално отишле само кај работниците“.
Од друга страна, самите сезонски работници потенцираат дека работеле по десет часа дневно и дека освен дневницата, немало платен оброк, ниту превоз.
- На почетокот на бербата ни плаќаа по 4.000 динари дневно за берење јагоди, а потоа дневницата падна на 3.500, а во последната, последната недела од работа, на 3.000 динари. Има многу луѓе кои се невработени, а тоа сепак не е мала бројка, а во групата во која бевме има работници од практично сите возрасти, од средношколци кои сакаат да заработат за одмор, до средовечни луѓе, на пензионери - велат жени од околината на Шабац кои се занимавале со берба на јагоди, а сега се селат на плантажи со боровинки и истакнуваат дека во тој бизнис очекуваат поголема заработка.
Дневниците на берачите на боровинки, кои лани во просек беа 4.000 динари, сега може да се движат од 4.000 до 5.000 динари. Во овој дел на овоштарството дневниците се меѓу највисоките, бидејќи самата боровинка има највисока цена речиси од сезона во сезона, која на почетокот на бербата лани изнесуваше 5 евра, а потоа 4 евра за килограм од ова овошје. Сегашната откупна цена на боровинките се уште не е одредена, бидејќи бербата е на самиот почеток.
Најголемата мистерија и по цена и по висина на дневници, пак, во моментов е кај главното домашно стратешко овошно дрво, малината, која ангажира најголем број годишни времиња и чија берба веќе треба да почне според календарот.
Дневници за берачи на малини и до 7.000 динари?
Локалните медиуми и интернетот се преполни со огласи во кои се бараат берачи за областа Гуча, Ариље, Ивањица и други региони, обезбедени се три оброци и сместување, што некои огласувачи го сметаат и за хотел, но за разлика од претходните години, нема огласи со јасно означена дневница, веќе е наведено дека плаќањето на работата е регулирано со „договор“.
Според производителите на малини кои бараат берачи, дневниците најверојатно ќе се движат од 4.000 до 7.000 динари, односно од 100 до 150 динари за набран килограм, во зависност од тоа дали сместувањето, превозот и оброците ќе бидат вклучени во исплатата.
Од друга страна, претседателот на Здружението на одгледувачи на малини и брусница на Србија, Добривоје Радовиќ, вели дека многу поголема мистерија од висината на дневниците на берачите е дали воопшто ќе има „црвено злато“ што ќе се жнее, а Тој ова го илустрира со примерот на родот на јагоди во западна Србија.
- Од 20 набрани гајби, 19 гајби јагоди мувлосаа! Поради дождот и влажноста состојбата е во најмала рака катастрофална. Во низините каде што веќе требаше да започне жетвата, малината е жолта поради влажноста. Оној што беше засаден во страните, по толку обилни дождови, водата го однесе, а на многу места беше убиен од град. Значи, не знаеме каков род не очекува, ниту каква откупна цена, а неблагодарно е да се даде прогноза колкава би можела да биде дневницата на берачот - посочува Радовиќ.
